Cuba - dag 1 t/m 6

Dag 1 - 22 mei - een flinke reis en een warm welkom
Toen de wekker op zondag 22 mei om 3 uur ’s nachts ging, kregen wij een sms-bericht dat de vlucht 2 uur vertraagd was. We mochten dus nog even blijven liggen. Om 6 uur zijn we alsnog naar Schiphol gebracht, waarna een vlucht van 10 uur volgde. Na de paspoortcontrole stonden we al snel in de hitte buiten het vliegveld. De (Nederlands sprekende) Cubaan van TUI gaf ons een envelop en verwees ons naar bus 9 waar we in moesten stappen. Hij vertelde ons dat wij de volgende ochtend meer informatie zouden krijgen in het Panorama hotel. Ok, weer afwachten dus. Tijdens de 3 uur lange busrit (met airco!) merkten we al gelijk: Dit is een bijzonder land. Heel veel groen, oude gebouwen, oude auto’s, met bijbehorende oude wegen waarover mensen, paarden, koeien en oude bussen hun weg kunnen vinden! We kwamen, na een flinke wolkbreuk, uit bij een flatje aan de hoofdweg van het ‘nieuwe’ gedeelte van Havana. Van onze gastvrouw Norma kregen we een warm onthaal met 2 (!) dikke zoenen en werden in vlot Spaans voorgesteld aan de rest van de bewoners van het huis: er is een man, dochter, moeder en zus van Norma. Dochter Irina kon ons helpen met de vertaling naar het Engels, wat wel erg fijn was. Toch kom je met handen en voeten een heel eind en hebben wij een paar leuke gesprekjes gevoerd onder het genot van een huisgemaakte ananassap. Daarna keken we samen met de vader de verlening van de wedstrijd Barcelona - Sevilla (1-0) op de tv in hun woonkamer, hoezo bij de Cubanen thuis, geweldig! De vraag was alleen waar wij nu geld konden wisselen en nog even een hapje konden eten. Irina vertelde ons dat wisselen vandaag niet meer zou lukken, de betrouwbare kantoren waren al dicht. Gelukkig wilde Norma ons wel een briefje lenen en zijn we naar het lokale restaurant onder de flat gegaan. JJ een gegrilde kip en Marijke (hier beter bekend als Maria) een ‘ropa vieja’ (een soort draadjesvlees). Prima eten voor een prima prijsje. We hadden ieder een vruchtensap erbij en betaalden 7 CUC (1 CUC=90 cent).
Na het eten zijn we ons bed in gedoken, we waren immers al 24 uur op.


Dag 2 - 23 mei - Auto’s en een feestje met de Buena Vista Social Club
Ondanks dat we aan een drukke straat zitten met veel verkeer en getoeter, hebben we heerlijk geslapen. We waren natuurlijk ook wel moe, misschien speelde dat ook een rol mee. Om 7 uur waren we wakker en hebben we heerlijk gedoucht. Lekker opgefrist kwamen wij beneden voor het ontbijt. Norma bood ons eerst een kopje Cubaanse koffie aan. Dit is een stroperige zoete koffie, maar best te gebruiken. Daarna kwam het ontbijt: een bakje fruit, een wit bolletje met een omelet en papajasap. Erg lekker! We vroegen aan Norma en Irina hoe wij een taxi moesten regelen, om naar het Panorama hotel te gaan waar we onze huurauto en meer info van TUI zouden krijgen. Daarnaast vroegen wij of het mogelijk was om morgen 1 nachtje in Viñales te blijven, in plaats van de geplande 4 nachten in Havana. Daarop sloeg onze behulpzame Norma meteen aan het bellen. Of de buurman ons kon brengen (voor een mooie prijs) en of er ergens nog een casa in Viñales beschikbaar was. De buurman had ook nog een ander taxiritje, maar wij konden daar nog wel bij. Dus even later stapten wij in de roestige blauwe krappe oldtimer op weg naar het hotel. Dachten we. De chauffeur wilde eerst de andere 2 dames wegbrengen en stopte daarna nog ‘even’ bij het pompstation om er 6 CUC aan benzine in te gooien. Ok, maar uiteindelijk kwamen wij uit bij het hotel, precies op tijd. Daar zaten we met een man van het autoverhuurbedrijf aan een tafeltje en hebben we de huurovereenkomst getekend. Vervolgens de auto checken: een vluchtige ronde om de auto, om de bestaande schade te controleren. Alles werd op het formulier aangetekend. Na inspectie van deze witte auto, liet hij zien hoe de afstandbediening van de sleutel werkte. Een druk op de knop en de donkerkleurige auto achter hem ging open! Hij had dus de verkeerde auto gecontroleerd! Dus, opnieuw de controle gedaan en de huurauto was afgegeven. Vervolgens kregen wij uitleg van de Engelssprekende Cubaan van TUI. We hadden met 2 andere stellen (die dezelfde rondreis door Cuba doen) besproken dat hij het net zo goed ons 3 tegelijk kon uitleggen, in plaats van nog 2 uitleg-rondes te moeten afwachten. Dat vond hij een prima idee. De man begon met uitleggen over de regels en tips met betrekking tot het autorijden en de mensen in Cuba. Omdat wij om 11 uur een tour met een oldtimer hadden geboekt en het inmiddels al 10.15 was, vroegen wij voor de zekerheid of hij dit wel zou redden. Het zag er immers uit alsof hij heel wat te vertellen had. Jaaa, 11 uur zou hij zeker redden. Aan zijn enthousiasme lag het in ieder geval niet: zomaar was het al over elven! We moesten nog geld wisselen en de tour-auto stond al voor! Marijke bleef daarom maar bij de man om te luisteren en JJ ging alvast even geld wisselen en vragen aan de chauffeur + gids van de auto of het een half uurtje later kon. Dit was geen probleem, de mannen bleven wel even (in de hitte!) buiten wachten tot wij klaar waren. De TUI man ging verder: hij had ook nog diverse dingen aan te bieden…! We hebben samen met de 2 andere stellen een show van de Buena Vista Social Club (bekende traditionele muziekgroep) met diner geboekt, waarna wij probeerden het gesprek met de TUI-man af te ronden. Kwart voor 12 stonden we uiteindelijk buiten en mochten we instappen in de super mooie Caddilac 79 Fleetwood Cabrio ’58. Dit is dezelfde auto waar wij in getrouwd zijn, alleen was die langer (limousine) en had die een dak. We hebben mooi rondgetoerd en reden door verschillende wijken en langs een aantal hoogtepunten van de stad. Indrukwekkend was plaza de la revolution (het plein van de revolutie). Een echt enorm groot plein (4 ha) aan de kust met een torenhoog monument en diverse ministerie gebouwen er om heen. Op dit plein heeft Fidel Castro zijn 7,5 uur durende toespraak gehouden waar destijds meer dan een miljoen mensen hebben gestaan om hier naar te luisteren (al dan niet onder druk van de staat). Onlangs bood dit plein ook ruimte voor vele mensen tijdens het bezoek van de paus, de Rolling Stones wilden graag op dit plein optreden, maar zij kregen een politiek-neutrale plek aangewezen. Vervolgens reden we door naar een bos/park, waar volgens de gids de oudste boom stond. We stapten even uit de auto om dit bos te bekijken; konden wij even benen strekken en de auto even afkoelen en bijgevuld worden. In het bos liet de gids sporen zien van rituelen die zich daar afspelen vanuit een religie die in Cuba aanwezig is: een mengeling van katholicisme en een geloof dat de slaven destijds meenamen. Hij noemde het een soort zwarte magie: er worden geitjes en kippen geofferd en dingen in brand gestoken. We reden verder met de dikke wagen naar het hotel nacional (Nationaal hotel), waar vele wereldsterren een overnachting hebben gehad. Voor 5 CUC per persoon mochten wij een kijkje nemen in de Hall of Fame en mochten wij een cocktail uitkiezen. Wij waren blij om even in een ruimte te zijn met air-conditioning en genoten van onze eerste Mojito in Cuba (cocktail met rum en munt). Na dit verfrissende drankje werden wij uiteindelijk teruggebracht naar het Panorama hotel, waar wij met onze ‘eigen’ auto verder zouden rijden. We gingen naar de supermercado (supermarkt), ook weer bijzonder. Op zich een grote winkel, maar vele schappen van hetzelfde product (de hele voorraad ligt er), hoge prijzen en ook veel lege schappen. En: op=op, zoals de TUI-man ook aan ons verteld had. We kochten wat flessen water. Bij de uitgang werden onze aankopen nog even gecontroleerd met het bonnetje. Zo gaat dat dus. De volgende uitdaging was de weg terugvinden naar onze casa. De straten hebben hier namelijk geen naam, maar een cijfer of letter en zijn onderverdeeld in blokken en wijken. Wij zaten in de wijk Vedado, aan de straat 23, tussen 24 en 26. En als je eenmaal begrijpt wat dat inhoudt, moet je ook nog weten hoe je kunt zien in welke straat je zit en waar je wel en niet in mag i.v.m. 1-richtingsverkeer! Maar, het is ons gelukt! Norma was weer bij om ons te zien en wees ons de plek waar onze auto voor 1 CUC veilig kon staan op de privé parkeerplek. Norma vertelde ons dat zij voor Viñales nog geen casa had kunnen vinden, maar ging het nogmaals proberen. Even later belden zij terug: het was geregeld. We kregen een glas water en Jacob Jan liet Norma wat van onze trouwfoto’s zien. Norma was helemaal verkocht. ’s avonds naar de Buena Vista Social Club. Dit keer wilden wij het zonder de buurman proberen, omdat hij omreed en naar ons idee best veel geld vroeg. Gewoon doen als de Cubanen doen: langs de weg staan en een van de vele auto’s aanhouden. Ze stoppen vanzelf, dit is heel normaal. Wel hebben wel gelet op het taxi-bordje: dit zijn de taxi’s die door de staat zijn goedgekeurd. Al snel stopte een van de mooie oldtimers. We onderhandelden over de prijs en deze bleek de helft goedkoper dan de buurman! Goed! Aangekomen in Oud Havana, de wijk waar de show zou plaatsvinden, werden wij belaagd door mensen die ons een handje wilden ‘helpen’. Met de weg wijzen, met een fietstaxi, met een goed restaurant, allemaal natuurlijk voor een kleine vergoeding. We sloegen ons er doorheen, maar vroegen tussendoor wel waar de club zou moeten zijn. Na verschillende mensen te hebben gevraagd, kwamen wij uit bij de verkeerde Buena Vista Social Club. Blijkbaar waren er twee. De mensen van deze verkeerde club vertelden de route naar de juiste; 7 blokken verder. Ok, dus wij begonnen met lopen. Weer allemaal fietstaxi’s afgewimpeld, tot er eentje naast ons kwam fietsen en er op stond ons te brengen. Na een onderhandeling stapten wij in voor 2 in plaats van 5 CUC. Het bleek toch nog wel een flinke rit, dus waren toch wel blij dat hij aangedrongen had en betaalden hem alsnog de gevraagde 5 CUC. Samen met de 2 andere Nederlandse stellen kregen we bij de Buena Vista Social Club een prima 3 gangen diner, waarna een interactieve show met (traditionele) zang en dans volgde. Op het einde stond iedereen te dansen, het was geweldig. Uiteindelijk hebben we nog in een andere tent eentje toe gedaan. Daarna met de taxi terug, op dezelfde wijze als op de heenweg.


Dag 3 - 24 mei - Nieuwe vrienden
Na het ontbijt en de parkeerwacht 1 CUC te hebben betaald, kwam Norma met haar trouwfoto’s, deze hebben we samen bekeken in de schommelstoel. Om 10 uur vertrokken we met de huurauto richting Viñales. Eerst even tanken. In Cuba is het gebruikelijk om eerst te betalen en dan te gaan tanken. Dit hadden wij al van de buurman gezien, dus JJ ging naar het loket om te betalen. Tegelijkertijd kwam een Italiaanse toerist ook bij de pomp aan en begon direct met te tanken?! JJ kwam terug en zag dat dit de pomp was waar wij voor betaald hadden! Samen met de Italianen hebben we dit opgelost en uiteindelijk konden we weer op weg. De stad uit was even een klus, maar als je de kust aan de goede kant van je houdt, weet je dat je goed gaat. In het eerste dorp na Havana, zo’n 20 km verder werden we aangehouden door een man in uniform, of we 2 mannen mee wilden nemen richting Viñales. Ook dit is heel gebruikelijk hier, dus stemden in met het idee. De eerste man werkte in de haven en kon er al na 1 km weer uit. De tweede, Osvany, vertelde ons dat hij toevallig op de tabaksplantage van Cohiva werkte, waar hij eventueel een rondleiding voor ons kon regelen! Wij blij dat we juist hem meegenomen hadden! Na een stuk rijden over stukken heel slechte weg (enorme kuilen), vroegen we Osvany of hij niet een plekje wist om even iets te eten. Deze wist hij wel. We kwamen uit bij een tentje waar we prima gegeten hebben. We boden Osvany ook een plekje aan de tafel: niet realiserend dat dit misschien wel betekent dat je hem uitnodigt om op jouw kosten mee te eten. Dit bleek dus ook het geval. Osvany at alsof hij nooit zoveel gegeten had, dus dankbaar was hij wel. Vervolgens naar de plantage. Na een kopje koffie (niet zoet deze keer) kregen we 1 Cohiva sigaar om te proberen en begon de tour. We liepen naar de droogschuur, terwijl de gids ons vlot vertelde hoe de tabaksplant groeit en geplukt wordt (nu niet het seizoen) met behulp van een boek. De droogschuur hing helemaal vol met tabaksbladeren, een klusje dat alleen vrouwen mogen doen in verband met het fijne werk. We liepen weer terug naar het begin waar in een hutje een man met een hoed ons zou demonstreren hoe zij de sigaren rollen. Erg interessant allemaal, maar wel een hele snelle tour. We kochten een paar sigaren voor thuis en vervolgden onze weg naar Viñales. Met Osvany, want die moest niet werken, maar naar huis. In Viñales aangekomen wees Osvany bij het uitstappen de weg naar de casa. Dit hadden we dan ook vrij snel gevonden. We konden onze auto bij de buurman neerzetten voor wederom 1 CUC. De eigenaar van de casa, Marbely, was niet aanwezig, maar we werden wel weer ontvangen met een verfrissende ananassap. Na even een flinke onweersbui te hebben afgewacht gingen we lopend naar het dorp. In het dorp hebben we gegeten bij een tapasbar. Er waren zoveel mensen dat het wel goed moest zijn. Lekker gegeten en we waren precies op tijd: er kwamen steeds meer mensen binnen en al snel waren er geen tafels meer beschikbaar. Wij zaten aan een 4 persoonstafel nabij de deur en boden de serveerster aan dat er wel mensen bij ons aan tafel mochten. Daarop kregen wij 2 amerikanen aan tafel. We hebben nog een heel tijdje gezellig gezeten en zijn vervolgens lekker terug naar onze casa gegaan.


Dag 4 - 25 mei - Paardrijden en terug naar Norma
7 uur op om te ontbijten en vervolgens om 7:30 werden we door een Cubaanse man op de fiets opgehaald voor de 2 uur durende paardrijtour, die Marbely ons gisteravond had aanbevolen. Aangekomen bleek de volledige tour 4 uur te duren, maar 2 uur vonden wij wel voldoende. De tour begon bij de tabaksplantage, waar de paarden stonden te wachten. Toen wij vertelden dat wij het tabaksverhaal gister al gehoord hadden, werd dit afgekapt. Hup, op de paarden. We hoefden verder niets te doen, de paarden wisten de weg. We reden door de mooie natuur van Viñales, langs verschillende koffie-, suiker- en tabaksplantages. Op een gegeven moment stopten de paarden bij een hutje. Hier werd het verhaal verteld van de koffieboon tot aan gemalen koffie en kregen wij een heerlijk kopje koffie aangeboden. We mochten er ook honing in (aha, daar komt die zoete stroperige smaak van!), maar dit hebben wij niet gedaan. Daarnaast kregen we een stuk suikerriet, heerlijk zoet. We gingen verder te paard. Nu naar een grot. We betaalden 2 CUC per persoon en gingen de grot in. Veel werd er niet over verteld, behalve dat met veel inbeeldingsvermogen of 3 mojito’s de ene steen op een adelaar leek en de ander op een schildpad. We zagen wel nog een echte vleermuis. Na de grot gingen we met de paarden terug naar het begin. De paarden hadden er zin in en gingen vol in galop. Voor niet ervaren paardrijders best wel heftig! Wij vonden 2 uur dan ook wel genoeg haha. Na het paardrijden, nog even over de souvenirmarkt gelopen en een hoed gekocht. We hebben nog even geluncht bij de tapasbar en reden vervolgens weer terug naar Havana. Omdat we onze vrienden hadden horen praten over zwemmen bij het hotel, dachten wij, dat willen wij ook! Dus aangekomen in Havana hebben wij dit hotel gezocht en zijn wij gewoon doorgelopen naar het zwembad. Daar zaten onze vrienden toevallig ook. Even gezellig gezeten en heerlijk een duik genomen. Dat was lekker! Rond 20:00 uur zijn we vanaf dit hotel weer teruggegaan naar Norma, die als een moeder zo blij was om ons weer terug te zien. Ze wilde graag weten hoe we het gehad hadden en hoe de casa was die zij voor ons had geregeld. We hebben de foto’s en filmpjes laten zien en kregen van Norma een avondmaal aangeboden. Zo lief! Het is geen speciaal eten hoor, zei ze, maar het was prima te gebruiken. Wel al flink afgekoeld, maar we hebben het dankbaar opgegeten. Na het eten was op tv een muziek programma, Jacobo, bailar! riep Norma. Dus wij hebben onze salsa dansmoves in de woonkamer getoond. Norma en haar zus vonden het geweldig! Een tip van haar was om meer vanuit het hart te dansen en niet met het hoofd. haha


Dag 5 - 26 mei - Onze vrienden achterna
Vandaag stond een lange reis op het programma, dus op tijd ontbijten en afscheid nemen van Norma en haar familie. We hadden vanuit Nederland een paar kleine porseleinen klompjes meegebracht en deze hebben wij, naast een fooi, aan Norma gegeven. Ze was er heel blij mee en zei dat ze ons erg zou gaan missen. Marijke gaf ze een zelfgemaakt broche in de vorm van een bloemetje. En ze gaf Jacob Jan 2 sigaren van vader, en nog 1, en nog 1 en ook nog een doosje lucifers. Hiervoor hebben we stiekem nog wat extra fooi laten liggen in onze kamer. Norma en haar zus hielpen ons met de koffer en de reis naar Santa Clara begon. Even tanken en om 10:00 uur waren we de stad uit. Onderweg zagen we: veel kuilen in de weg, steeds minder auto’s, steeds meer fietsers en paard en wagens. Ook (suiker)fabrieken en lifters zagen we overal. Na ons avontuur met Osvany hadden we even geen zin in andere lifters, dus de deuren bleven mooi op slot. Onderweg hebben we ieder een broodje ham gehaald met een blikje cola voor totaal maar 2 CUC. Dit zijn de prijzen voor de lokale bevolking. Nog later waren we weer even gestopt bij een cafetaria, waar we net ons broodje hadden besteld of een andere toerist kwam ook bij dit tentje parkeren. Het waren onze vrienden weer! Samen hebben we weer even ervaringen uitgewisseld en hebben we nog een blauw groene hagedis gespot. Deze had zulke felle kleuren, dat het wel een speelgoedhagedis kon zijn. Na dit gezellig samenzijn vervolgden we onze route naar Santa Clara. Eenmaal in de stad aangekomen begon er weer een nieuw avontuur, het vinden van onze casa. We hadden alleen een adres en geen kaart, dus moesten het wel aan de mensen op straat vragen. Gelukkig waren ze allemaal erg behulpzaam en riepen er meer mensen bij omdat zij het niet wisten. Nadat ongeveer 20 mensen naar het adres hadden gekeken met een vragend gezicht, begon het toch een beetje spannend te worden. We besloten naar een hotel te gaan en daar om hulp te vragen. Ze boden prima hulp, ze wilden voor ons bellen en gaven ons een kaart, maar helaas zonder resultaat. Uiteindelijk besloten we (omdat het ook al donker werd, en het hier niet fijn is om in het donker te rijden) de bij TUI aangesloten hotels op te zoeken om te kijken of we daar dan konden verblijven. De eerste was vol, maar de tweede had gelukkig plek. De prijs wel wat hoger, maar hier gaan we nog wel even achteraan bij TUI. Bij het hotel (een soort appartementencomplex) hebben we gegeten van een buffet en kwamen we onze vrienden weer tegen! Het hele verhaal aan ze uitgelegd en nog even nagepraat. Vervolgens lekker naar bed.


Dag 6 - 27 mei - De boefjes van Santa Clara
Vandaag hadden we de ergste teleurstelling al naast ons neergelegd en besloten we optimaal gebruik te maken van de faciliteiten van het hotel. Na het prima ontbijtbuffet hebben we een lekkere duik genomen in het zwembad en hebben we rustig aan gedaan. Rond het middaguur vertrokken we met de auto naar de stad. We begonnen bij het enorm grote standbeeld van Che Guevara bovenop het mausoleum waarin deze nationale held begraven ligt. Daarna een plekje gezocht om te lunchen. Na een aantal straatjes te hebben geprobeerd en een fietsjongen te hebben afgewimpeld, kwamen we uit bij een lokaal restaurantje. We konden voor de deur parkeren en ze hadden heerlijk eten! Hier gaan we vanavond weer heen dachten we. Vlak voor we gingen kwam toevallig de fietsjongen ook het restaurantje binnen, hij moest lachen dat wij daar zaten. Het volgende wat op het programma stond was het mausoleum onder het zojuist bezochte standbeeld, maar toen we bij de auto kwamen was onze linker voorband opeens lek! Dus, krik en reserveband uit de auto en verwisselen maar. De fietsjongen schoot ons snel te hulp. En hij wist nog wel een garage in de buurt waar wij de band konden laten repareren. Hij fietste voor en wij volgden. In de auto hadden wij al even overleg, we geloofden de fietsjongen niet, waarschijnlijk was onze band niet lek, maar leeg en kon de fietsjongen nu geld aan ons verdienen door ons naar een bevriende garage te brengen. Bij de garage aangekomen boden wij een te laag bedrag en de deal ging niet door. We reden terug naar het hotel en vroegen waar een betrouwbare plek was om onze band te laten oppompen. De vrouw van het hotel zei dat dit inderdaad vaker gebeurt en wees ons de weg naar een ponchero (bandenservice). De man van de ponchero was erg vriendelijk, de band was inderdaad alleen maar leeg en we hoefden niets te betalen voor zijn service. Dankbaar reden wij alsnog naar het mausoleum. Vooraf moest je het museum van het leven van Che bekijken. Deze door de Cubanen aanbeden man heeft nogal wat verschillende beroepen en functies gehad en heeft veel voor de revolutie van het land betekent. Na het museum mochten we kijken in het mausoleum. Een muur met de gedenkstenen van alle in Bolivia gevallen guerrillastrijders en de gedenksteen van Che in het midden. Indrukwekkend en mooi. Ook was het vuur te zien dat Fidel in 1997 heeft aangestoken. Na het mausoleum hebben we nog de plek bezocht waar Che een trein met wapens en munitie van Batista heeft laten ontsporen. De soldaten in deze trein gaven zich al snel over en dit betekende de laatste succesvolle slag tegen het bewind van Batista. De treinstellen staan en liggen er nog steeds als monument. Gaaf om te zien.
Terug naar het hotel. Onze vrienden zaten bij het zwembad een cocktail te drinken en vertelden dat zij vandaag in een val getrapt waren, zij hadden namelijk ook een lege band! Wat een boefjes in Santa Clara! Je moet dus steeds alert blijven. We hebben nog even lekker gezwommen en daarna gegeten bij het hotel. Dus niet meer naar de stad. We hebben een cocktail toe gedaan en zijn lekker gaan slapen.